Trước thực trạng nhiều di tích, đình, chùa, công sở ở các địa phương dùng biểu tượng, linh vật như sư tử đá theo tạo hình của Trung Quốc, châu Âu, Bộ Văn hóa đã ra công văn số gửi Sở Văn hóa các tỉnh/thành, các cơ quan đơn vị yêu cầu: Không trưng bày, sử dụng, cung tiến biểu tượng, sản phẩm, linh vật và các vật phẩm lạ không hạp với thuần phong mỹ tục Việt Nam; Tuyên truyền, vận động những nơi đang sử dụng tháo những vật phẩm nói trên ra khỏi nơi công cộng, đặc biệt là các khu di tích lịch sử văn hóa tại địa phương; đồng thời giao cho Sở Văn hóa tuyên truyền, thẩm tra và đề xuất xử lý nếu phát hiện sai phạm.lăng mộ đá
Hiện tượng tỳ hưu, sư tử đá có hình dáng theo mẫu Trung Quốc, châu Âu trước cổng, cửa các di tích, đền chùa, công sở Việt Nam rộ lên khoảng 10 năm trước và càng ngày càng phổ quát.
Ngay tại Hà Nội, có thể bắt gặp đôi tỳ hưu Bắc Kinh ở chùa Vân Hồ (phố Lê Đại Hành, Hai Bà Trưng, Hà Nội); đôi sư tử đá Trung Quốc nhe răng, giơ nanh vuốt ở Đông Miếu hơn 600 năm tuổi của làng Cót (phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy) hay cặp sư tử đá theo phong cách châu Âu trước cổng di tích Đền – chùa Bà Tấm (Dương Xá, Gia Lâm)… Dọc phố Bà Triệu cũng có không ít sư tử đá Trung Quốc kích cỡ án ngữ cửa các tòa nhà.lang mo da
Tại di tích chùa cổ Chân Tiên (900 năm tuổi, trên phố Bà Triệu), sư tử đá được bày theo phong cách Âu – Á. Cặp sư tử trước khu vườn tháp của chùa được làm theo mẫu của Trung Quốc. Con sư tử được đức Phật ngồi lên, trên đỉnh tháp lại theo tạo hình Châu Âu.
Sư tử đá tạo hình của Trung Quốc được đặt trước vườn tháp ở di tích chùa cổ Chân Tiên (phố Bà Triệu, Hà Nội). Ảnh: Quý Đoàn.
Tại một số nơi ở các địa phương khác như: Chùa Hà Tiên (Vĩnh Phúc), bảo tồn tỉnh Vĩnh Phúc, đường lên chùa Linh Ứng (Đà Nẵng)… cũng có sư tử đá kiểu Trung Quốc, châu Âu án ngữ. Hầu hết những hiện vật có cỗi nguồn ngoại lai tại đền chùa, di tích là do người dân cúng tiến.nghê đá
PGS Trần Lâm Biền, ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa nhà nước ví: “Chúng ta thành cái đuôi của văn hóa nước ngoài. Đem hai tên lính ngoại quốc canh cửa nhà mình, liệu có được yên ổn”.
Sư thầy Thích Đàm Đức cho biết, những con sư tử này được nhà chùa làm khoảng hai năm trước. “Thầy không chú ý lắm đó là sư tử Trung Quốc hay Việt Nam, chỉ nghĩ đặt nó ở khu vườn tháp cho bệ vệ. Tuy hình tướng sư tử dữ dằn nhưng nó có tâm từ”, sư thầy Đức nói.
PGS phân tích, sư tử đá Việt Nam là một linh vật biểu tượng cho sức mạnh Phật giáo, xuất hiện từ thời Lý. Trong hệ thống di tích văn hóa nhà nước chùa Phật Tích (Bắc Ninh) được xây dựng từ thời vua Lý Thánh Tông vẫn lưu giữ đôi sư tử đá cổ. Những con sư tử đá Việt Nam này có tạo hình giống con lân, trên thân mình có nhiều hoa văn như đang cõng cả bầu trời chuyển động, như đài sen đưa Đức Phật đi khai sáng trần gian. Người Việt Nam cốt là dân cày tính phúc hậu chất phác nên có nền văn hóa cũng mềm mại, uyển chuyển. Sư tử đá của ta nên chi trông cũng nhân từ, hướng nội.
“Sư tử đá Trung Quốc thì hình tướng dữ dằn, mang tính đe dọa, thường đặt ở lăng tẩm do phân hóa xã hội cao. Con tỳ hưu cũng là của kinh tế thương mại phân hóa cao ở Trung Quốc. Con vật này không có lỗ đít, chỉ ăn vào mà không thải ra giống như thương nhân chỉ muốn thu tiền vào mà không bị mất mát”, ông Biền nói.
Theo PGS Biền, do sự thiếu hiểu biết nên người dân tin vào lời đồn thổi sư tử đá, tỳ hưu án ngữ sẽ bảo vệ gia chủ, giúp phát tài nên đã mua về nhà hoặc cung tiến vào đền chùa, di tích để trấn an, cho nơi đó uy phong.
PGS Biền cực lực phản đối chuyện để sư tử, tỳ hưu ngoại lai trong di tích của tiên tổ bởi: “Di tích không chỉ gắn với vấn đề đạo tín ngưỡng mà vấn đề lớn hơn là bản sắc văn hóa dân tộc, là lịch sử, tâm hồn của tổ tông gửi lại cho mai sau”. Việc trưng bày, sử dụng, cung tiến, tượng trưng, sản phẩm, linh vật và các vật phẩm lạ không ăn nhập với thuần phong mỹ tục Việt Nam sẽ làm sai lệch lịch sử, xóa nhòa bản sắc của nước ta.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét